آشنایی با قطعات مادربرد لپ تاپ
این قطعه درواقع مانند میز کاری است که تمام وسایل مهم روی آن قرار دارند. اجزا مهم لپ تاپ روی مادربرد آن قرار دارد این اجزا عبارتاند از چیپها، آی سی ها، اتصالات و کلیه قطعاتی که باعث روشن شدن و کار کردن لپتاپ شما میشوند. مادربرد لپ تاپ چندلایه دارد و قطعات روی لایههای بالایی و پایینی (دو طرف برد که قابل رؤیت است) قرار دارند و لایههای میانی برد فقط شامل اتصال بین قطعات میباشد.
اجزاء و قطعات تشکیل دهنده مادربرد
برای اینکه بتوانید مادربرد را تعمیر نمایید نیاز دارید که قطعات، بخشهای مختلف مادربرد و وظایف آنها را بدانید. چیپ ها روی مادربرد قرار گرفته اند که درواقع اصلیترین کارها را انجام میدهند و کارهای اصلی و مهم به عهده آنها میباشد. در عکس زیر چیپ های مادربرد نشان دادهشدهاند.
پردازنده (CPU)
یکی از اجزای اصلی کامپیوتر ها و لپ تاپ ها ، CPU می باشد. CPU مخفف کلمه ی Central Processing Unite ، به معنای واحد پردازش مرکزی است و همانطور که از نامش پیداست ، پردازش تمامی قسمت های کامپیوتر بر عهده ی این قطعه ی مهم می باشد و تمامی فرمان ها و اطلاعات را مورد پردازش قرار می دهد. CPU بعضی مادربردها بهگونهای است که به راحتی از مادربرد جدا نمیشود و برای این کار نیاز به ابزار و حرارت میباشد. اصطلاحاً به این مادربردها CPU Onboard میگویند که عکس زیر به خوبی این مدل سی پی یو را نشان میدهد.
همچنین شما میتوانید تفاوت پردازنده های آنبرد و غیر آنبرد را مطالعه نمایید.
چیپ گرافیک (GPU) مادربرد
این قطعه همان چیپ گرافیک مادربرد است و مادربردهایی که دارای این چیپ هستند به این معنی است که مادربرد لپ تاپ دارای گرافیک حرفه ای میباشد.
پل شمالی (North Bridge) و پل جنوبی (South Bridge) در مادربرد
پل های شمالی و جنوبی همان چیپ شمالی و جنوبی هستند. دلیل این نامگذاری این است که سی پی یو به عنوان بالاترین نقطه مادربرد در نظر گرفته شده و اولین چیپ بعد از آن، چیپ شمالی و چیپی که بعدازآن قرار دارد چیپ جنوبی نامگذاری میشود. بریج شمالی و جنوبی وظیفۀ مرتبط کردن CPU، رم و گرافیک را دارند. درواقع درست مانند یک پل بین سی پی یو و این اجزا قرار دارند. این نکته قابل ذکر است که در برخی مادربردهایی که کمی امروزیتر هستند، بر روی مادربرد فقط یک چیپ به چشم میخورد، این چیپ OnBoard بوده و درواقع تمام چیپ های که توضیح داده شد روی یک چیپ قرارگرفته است.
آی سی I/O روی مادربرد
این قطعه درواقع یک آی سی با ۱۲۸ پایه است که وظیفۀ فرمان دادن و مدیریت قطعاتی از قبیل موس، کیبرد و USB که برای لپ تاپ بهعنوان ورودی و خروجی محسوب میشوند را دارد.
آشنایی با پورتها و سوکتهای مادربرد
پورت یو اس بی (USB) مادربرد
یکی از پرکاربردترین پورتهای لپ تاپ، پورت USB است که برای خواندن اغلب تجهیزات جانبی از این پورت استفاده میشود و روی لپتاپ های امروزی از نسل ۳ این پورت نیز استفاده شده است که دارای سرعت بیشتری بوده و معمولاً آبی رنگ است.
پورت لن یا شبکه (LAN) مادربرد
پورت لن برای اتصال کابل LAN به لپتاپ است که امکان اتصال به اینترنت توسط کابل را برای لپ تاپ فراهم میکند.
پورت VGA و HDMI در مادربرد
این پورتها جهت خروجی تصویر است. کاربرد آنها به این صورت است; به عنوان مثال شما میخواهید تصویری را که در لپ تاپ است، در تلویزیون ببینید، در این صورت یک کابل VGA یا HDMI به این پورتها وصل نموده و بهراحتی تصاویر را از تلویزیون تماشا میکنید.
پورت هدفون و میکرون (جک صدا) در مادربرد
این پورتها خروجی و ورودی صدا است و برای اتصال هدفون و میکروفون استفاده میشود.
پورت رم (Memory Card Reader) مادربرد لپ تاپ
این پورت برای خواندن اطلاعات از روی کارتهای حافظه است. شما میتوانید کارت حافظه خود را داخل این پورت قرار داده و عملیات موردنظر خود را بهراحتی بر روی کارتهای حافظه موبایل، تبلت و یا دوربین عکاسی انجام دهید.
لازم به ذکر است که در این مقاله فقط از چند پورت پرمصرف نامبرده شد و ممکن است بر روی مادربرد لپ تاپ شما پورت دیگری نیز وجود داشته باشد که به دلیل کارایی کم و یا منسوخ شدنش، در این مقاله نامی از آن برده نشده است.
سوکت وایرلس مادربرد لپ تاپ
در این قسمت وایرلس لپ تاپ قرار میگیرد که مربوط به اینترنت لپ تاپ میشود.
سوکت هارد HDD یا SSD روی مادربرد لپ تاپ
سوکت حافظه قسمت مربوط به هارد لپ تاپ است و محل اتصال هارد به مادربرد است که بستگی به این دارد که هارد دستگاه چه مدلی باشد ولی معمولاً هارد لپ تاپ دارای پورت SATA میباشد. بر روی برخی لپ تاپ ها هارد MSata استفادهشده است و درنتیجه سوکت این هارد کوچکتر خواهد بود.
سوکت رم مادربرد
این سوکت جهت قرار گرفتن رم بر روی مادربرد است و تعداد این سوکتها در مادربردهای مختلف متفاوت است و در مادربردهای امروزی تا ۴ عدد سوکت نیز قرار دادهشده است. RAM در بعضی مادربردها به گونهای است که به راحتی از مادربرد جدا نمیشود که اصطلاحاً مادربرد دارای رم Onboard میباشد. برای اطلاع بیشتر از رمها میتوانید مقاله حافظه یا رم (RAM) چیست و چه انواعی دارد؟ را مطالعه نمایید.
مفهوم اصطلاح PM و GM در مادربرد چیست؟
-
PM
زمانی که اصطلاح PM برای مادربرد استفاده میشود به این معنی است که مادربرد موردنظر گرافیک دار است یعنی دارای چیپ جداگانه برای گرافیک است و دارای گرافیک حرفهای میباشد. گاهی اوقات به مادربردهای گرافیک دار Discrete نیز گفته میشود.
به عنوان مثال عکس زیر یک مادربرد Lenovo Z500 است. همانطور که میبینید این مادربرد دارای چیپ گرافیک بوده و اصطلاحاً PM است.
.GM
این اصطلاح گاهی با عنوان UMA نیز بهکار برده میشود که به معنی مادربرد بدون گرافیک است یعنی مادربرد چیپ گرافیک ندارد و برای کارهای گرافیکی حرفهای مورداستفاده ندارد.
عکس زیر نیز یک مادربرد Lenovo Z500 است و میبینید که جای چیپ گرافیک روی این مادربرد خالی است و درواقع به این مادربرد GM گفته میشود.
همانگونه که در عکسها نیز مشاهده مینمایید، چیپ گرافیک بر روی مادربرد همیشه به همراه رم قرار دارد که این قطعات در عکس به خوبی مشخص هستند.
نکته دیگر اینکه تشخیص مادربرد PM و GM از یکدیگر همیشه به این صورت نیست که جای چیپ گرافیک و قطعات مربوط به آن بر روی مادربرد خالی بوده و شما متوجه GM بودن مادربرد شوید. برای تشخیص این مورد، روش سادهتر به این صورت است که بر روی مادربرد به دنبال یک چیپ باشید که اطراف آن چند RAM قرار دارد. روش دیگر این است که شما میتوانید پارت روی چیپ را در اینترنت جستجو کرده و مشخصات آن را مشاهده نموده و درنهایت کارایی آن را بر روی مادربرد متوجه شوید.
خرابیهای معمول در مادربرد
مشکلاتی از قبیل روشن نشدن، قطع صدای لپ تاپ، مشکلات شارژ باطری و … که باعث میشود کاربران به تعمیرگاه لپ تاپ مراجعه نمایند، میتواند مربوط به مادربرد باشد که بعد از بررسی بخشی از مادربرد که مشکل میتواند به آن قسمت مربوط شود، مادربرد عیبیابی شده و تعمیر انجام میشود.
نکاتی برای نگهداری بهتر از مادربرد
در پایان بهتر است که چند نکته را برای محافظت از مادربردتان مدنظر داشته باشید؛
- خروجی هوای لپتاپ (خروجی فن) را نپوشانید.
- از تکان دادن و ضربه زدن به لپ تاپ بپرهیزید، زیرا این کار ممکن است باعث خرابی و از بین رفتن اطلاعات روی هارد دستگاه شود.
- تا جایی که برای شما امکان دارد لپ تاپ را در معرض گرد و خاک قرار ندهید، زیرا این کار باعث ورود گرد و غبار به لپ تاپ شده و به مرور زمان خروجی فن بستهشده و باعث داغ شدن لپ تاپ میشود.
- بهتر است به فاصله زمانی معین برای سرویس کردن لپتاپتان اقدام نمایید که زمان مناسب برای سرویس فن لپ تاپ بستگی به این دارد که چقدر از دستگاه استفاده میکنید و لپ تاپ چقدر در معرض گرد و غبار بوده است.
- اگر احیاناً مایعات روی دستگاهتان ریخت و به مادربردتان نفوذ کرد، بهتر است هر چه سریعتر به مرکز تعمیرات لپ تاپ مراجعه نمایید تا لپتاپ بازشده و مایعات از روی مادربرد پاک شود. زیرا آبخوردگی یکی از معمولترین عیبهای مادربرد بوده که ممکن است خرابیهای جبرانناپذیری برای دستگاه شما به وجود بیاورد.
با سلام. وقتی که وایرلس لپ تاپ کار نمیکند چکار باید کرد؟
با سلام.
این مشکل ممکن است به دلیل درایور ماژول وایرلس باشد که ممکن است به مشکل خورده باشد و یا نصب نشده باشد که باید درایور جدید آن از سایت سازنده دانلود و نصب شود و یا اینکه ماژول وایرلس معیوب شده باشد.
دستگاه با گرافیک است می خواهم بدون گرافیک کنم باید از چه مقاومتی استفاده کنم ؟
آیا روی مادربرد تبدیل هارد قرار دارد؟
سلام همه دستگاه ها به یک صورت نمی باشند
آیا همه مادربردهای لپ تاپ تعمیری و یا کارکرده می باشند؟
سلام همه ی مادربرد ها از روی دستگاه برداشته شده اند و مادربرد بصورت تنها تولید نمی شوند که نو وجود داشته باشد
سلام روز بخیر برای خرید مادربرد سونی چه مشخصاتی در مادربرد را باید بررسی کنم ؟
سلام علاوه بر پارت مادربرد در برخی مدل های لپ تاپ آیتم های دیگری از جمله ریز و درشت بودن سوکت درایو و با دیپ سوئیچ و بدون دیپ سوئیچ بودن آنها و … حائز اهمیت می باشد.
سلام وقتتون بخیر جامپر مادربرد چیه؟
با سلام به طور ساده Jumper يک قطعهي با بدنه پلاستيکي هست که قطعهاي رسانا در آن وجود داره که دو پين (پايهها در مادربورد) رو به هم متصل ميکند و يا با برداشتن آن اتصال رو حذف ميکند، کاربرد آن در مکانهايي هست که Flag وجود دارد، مثلا از اين جامپرها در تعيين مستر و اسليو هارد ديسک، انتخاب FSB در ماربوردهاي قديمي و … استفاده مي شود.